Przejdź do wersji zoptymalizowanej dla osób niewidzących i słabowidzących
Przejdź do wyszukiwarki
Przejdź do menu górnego
Przejdź do treści głównej
Przejdź do menu prawego
Przejdź do mapy serwisu
Przejdź do stopki
Polski
English
Deutsch
Znajdujesz się w: Strona główna / Miasta i Gminy / Zwierzyn
Wydrukuj stronę Poleć znajomemu
x

Zapraszam do obejrzenia strony
Zwierzyn - Miasta i Gminy - Starostwo Powiatowe w Strzelcach Krajeńskich.

 

Pobierz PDF

Zwierzyn

 

Herb zwierzyn

 

Gmina Zwierzyn położona jest we wschodniej części województwa lubuskiego. Leży w Kotlinie Gorzowskiej w szerokiej pradolinie Noteci, której krajobraz tworzą rozległe łąki, pastwiska i pola uprawne poprzecinane licznymi kanałami i strumykami. Na obszarze gminy częściowo znajduje się rezerwat przyrody Buki Zdroiskie. Gmina Zwierzyn ma obszar 100 km2, a zamieszkuję ją około 4 500 osób. Użytki rolne zajmują aż 73% obszaru gminy, 12% to użytki leśne. Przez gminę przebiega linia kolejowa Kostrzyn – Krzyż, zapewniająca dogodne połączenie m.in. z Poznaniem, Piłą i Szczecinem.

 

zwierzynmapa


Podjęta przez słynnego króla Prus Fryderyka Wielkiego akcja kolonizacyjna doliny Noteci zakończyła się założeniem 40 nowych osad i przysiółków oraz znacznym przyrostem ludności w wioskach już istniejących. Wśród nowo powstałych kolonii znajdował się także Zwierzyn, który wybudowano i zasiedlono w latach 1765 – 1766. Wieś założono na ziemi należącej uprzednio do Rady Miejskiej w Strzelcach Krajeńskich. Jej grunty rozciągały się od Młyńskiego Potoku i karczmy Wiesenlaufenhaus na wschodzie po Sarbiewskie Błonia i zagrody Przysieki na zachodzie. Przy samej krawędzi Strzeleckiego Łęgu wzniesiono 40 małych dwurodzinnych domków podobnych jak dwie krople wody do chat w Tuczępach. Całością prac kierował komisarz budowlany Genmlick, natomiast koszty tej inwestycji pokrył z własnej szkatuły król oraz kasa miejska Strzelec.
Według sprawozdania dyrektora prac melioracyjnych L.F.Hahna, sporządzonego w 1780 roku, każda rodzina poza działką budowlaną otrzymała jedynie po 4 morgi ziemi /1,02 ha/. Były to łąki położone w dolinie Noteci. Nie mogły one zapewnić utrzymania kolonistom, więc ci musieli zatrudniać się jako robotnicy najemni lub dorabiać przędzeniem wełny. Trzech bogatszych kolonistów wybudowało zagrody na swój własny koszt, a w nagrodę za to otrzymali znacznie większe nadziały ziemi. Dwa duże gospodarstwa otrzymały nawet swoje własne nazwy – były to Brześcianki /niem.Grundsaue/ oraz Wydmuszek /niem.Zwick/. Wraz z pastorem oraz nauczycielem i kościelnym Lentzem w pierwszym roku swego istnienia Zwierzyn liczył 85 rodzin oraz 356 „dusz”. W latach 1765 – 1766 sprowadzony z Polski budowniczy Jan Marcin Müller na Młyńskim Potoku (zwanym po niemiecku Stadtfliess lub Mühlenfliess) wybudował młyn wodny, który nazwano Neu Mühle (po wojnie Zwierzyński Młyn). Drewno na jego budowę młynarz otrzymał z wielisławickiego lasu.W 1767 roku zakończono budowę kościoła. Była to skromna budowla wzniesiona techniką muru pruskiego o długości 60 i szerokości 36 stóp. Świątynia posiadała dzwonnicę. Identyczne wymiary miał dom dla kościelnego oraz pokryta trzciną pastorówka, w której znajdowały się trzy izby, kuchnia, komora i piwnica.
Pierwszym duszpasterzem nowej kolonii został Karol Krzysztof Hübner, pełniący poprzednio obowiązki pastora w Strzelcach i Żółwinie. Zwierzyn stał się siedzibą parafii, do której należały Owczarki, Sarbiewo, Górecko, Zwierzyński Młyn oraz karczma Wiesenlaufenkrug. Razem było to 216 rodzin. Ponieważ niektóre wioski wykrojono z parafii strzeleckiej, więc starszy pastor tytułem wynagrodzenia strat otrzymał jednorazowe odszkodowanie w wysokości 40 talarów oraz 4 talary rocznej renty. W 1773 roku, po śmierci Hübnera, obowiązki pastora przejął rektor Mallow. Wieś liczyła w tym czasie 348 mieszkańców. Dnia 13 czerwca 1773 roku, w podróży z Bydgoszczy do Berlina, przybył do Zwierzyna sam król Prus Fryderyk II Wielki. Władca spędził noc na plebani, a następnego dnia rano wyruszył w stronę Górek Noteckich. Według opisu Henryka Bratriga w 1809 roku Zwierzyn składał się z kościoła, karczmy, wiatraka, kuźni oraz 83 zagród, w których żyło 484 mieszkańców. Było wśród nich 80 wspomnianych już kolonistów oraz 27 komorników, którzy utrzymywali się z pracy najemnej. W 1813 roku liczba zagród wzrosła do 84, natomiast liczba mieszkańców do 575 osób.
W latach II wojny światowej (1940-1944) na terenie cegielni założono obóz pracy przymusowej, który mieścił się w kilku barakach otoczonych drutem kolczastym, a przebywało w nim przeciętnie około 100 Polaków. Dwóch z nich dnia 19 maja 1941 roku zostało zamordowanych przez hitlerowców. Poza wspomnianą cegielnią we wsi prosperowały dwa tartaki, młyn wodny oraz zachowany do dziś młyn parowy. Przy drodze biegnącej od kościoła do Owczarek stał młyn wietrzny. Dawny zbór protestancki – remontowany w latach 1829 i 1930 – poświęcono w obrządku katolickim 24 czerwca 1946 roku pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela w Zwierzynie. Od dnia 24 czerwca 1975 roku jest on siedzibą parafii obejmującej wsie: Błotno, Gościmiec, Sarbiewo, Rzekcin, Sierosławice, Zagaje i Żółwin. W latach 1990-1995 stary kościół szachulcowy został rozebrany i gruntownie przebudowany. Jego ołtarz główny zdobi krzyż z wizerunkiem Chrystusa wykonany przez Leona Buryło.


Zwierzyn - galeria

 
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
Zwierzyn
  • Lubuski Fundusz Pożyczkowy
  • Lubuski Urząd Wojewódzki
  • Lubuskie Warte zachodu
  • Służba Celna
  • Szwajcarsko-Polski Program Współpracy
  • Zachodnia Izba Przemysłowo-Handlowa

projekt i hosting: INTERmedi@ zarządzane przez: CMS - SPI
Niniejszy serwis internetowy stosuje pliki cookies (tzw. ciasteczka). Informacja na temat celu ich przechowywania i sposobu zarządzania znajduje się w Polityce prywatności.
Jeżeli nie wyrażasz zgody na zapisywanie informacji zawartych w plikach cookies - zmień ustawienia swojej przeglądarki.